T20. TIỄN NGUYỄN BIỂU ĐI SỨ

TIỄN NGUYỄN BIỄU ĐI SỨ
(Trần Trùng Quang)

Mấy vần thơ cũ ngượi hoàng hoa
Trân trọng rầy nhân mở khúc ca
Chiếu phượng vài hàng tơ cặn kẹ
Vó câu ngàn dặm tuyết xông pha
Tang bồng đã bấm lòng khi trẻ
Khương quế thêm cay tính tuổi già
Việc nước một mai công ngõ vẹn
Các Lân (1) danh tiếng gọi lâu xa.


Chú thích:

(*) Lịch sử: Giặc Minh vào cướp nước, tiến đánh Nghệ An. Vua Trần Trùng Quang lui về giữ Hóa Châu (tức vùng Bình - Trị - Thiên ngày nay), phái quan ngự sử Nguyễn Biểu đi sứ cầu phong nhằm hoãn binh. Vua làm bài thơ này để đưa tiễn. Nguyễn Biểu có làm thơ họa lại:

          Tiếng ngọc từ vâng trước bệ hoa
          Ngóng tai đồng vọng thuở thi ca
          Đường mây vó ký lần lần trải
          Ải tuyết cờ mao thức thức pha
          Há một cung tên lồng chí trẻ
          Bội mười vàng sắt đúc gan già
          Hổ mình vả thiếu tài chuyên đối
          Dịch lội ba ngàn dám ngại xa.

(**) Tác giả: Vua Trùng Quang tên thật là Trần Quý Khoáng, cháu nội của vua Trần Nghệ Tông. Vua được các tướng Đặng Dung và Nguyễn Cảnh Dị tôn lên ngôi để khởi nghĩa chống giặc Minh. Khởi nghĩa thất bại, vua bị giặc bắt và đã nhảy xuống sông tự tử.

(1) Các Lân: tức gác Kỳ Lân nơi tôn vinh các danh thần có công lao thời nhà Hán bên Tàu.