124. TRÒ ĐỐ VẶT CỦA SỨ TÀU

     Thám hoa Nguyễn Đăng Cảo làm quan triều Li Hi Tông, vì tính tình ngang tàng, không coi ai vào đâu cả nên nhiều lần bị biếm truất. Bấy giờ, có sứ nhà Thanh sang, đến trạm dịch Xương Giang (1) thì sứ đoàn dừng lại không đi nữa mà gửi tới vua Lê một tấm vải vuông có viết chữ "càn" thật to. Cả triều không ai hiểu, chúa Trịnh phải đặc triệu Nguyễn Đăng Cảo vào triều để hỏi. Cảo xem tấm vải thì nói luôn:

- Cái trò đánh đố vặt, bõ bèn gì mà chúa thượng phải bận tâm.

     Nói rồi, ông cầm bút, quệt đẫm mực, viết một nét sổ để trả lời. Chúa Trịnh vẫn không hiểu, ông giải thích:

- Tượng của quẻ càn có ba vạch ngang, thêm nét sổ sẽ thành chữ vương (2). Họ muốn sang phong vương cho hoàng thượng của ta.

     Đáp án gửi đi, sứ Thanh phục lắm phải vào Thăng Long.

Chú thích:

(1) nay thuộc Lạng Sơn.

(2) chữ Càn: 乾 ,  quẻ Càn: 三 , chữ Vương: 王.