TỨC SỰ
(Dương Thạc)
Nhất trích dao dao cô đảo trung
Viêm bang (1) văn hiếm khan do tạc
Âu hóa phong triều vị thái công
Vĩnh quốc đào thanh tao mộng điệp
Cố sơn vân ý luyến chinh hồng
Tọa gian mạc sái Tân Đình lệ (2)
Đa khủng Côn Lôn hải nhiễm hồng.
Dịch thơ (Huỳnh Thúc Kháng):
Hòn đảo mồ côi giữa cõi cùng
Đày ra, Nam Bắc kiếp tù chung
Nước nhà văn hiến còn in củ
Âu hóa phong trào chửa trót công
Tiếng sóng góc trời rầy giấc điệp
Luồng mây núi cũ mến chim hồng
Thôi đừng rưới lệ Tân Đình nữa
E nhuộm Côn Lôn nước biển hồng.
Chú thích:
(*) Lịch sử: Đầu thế kỉ XX, phong trào Duy Tân nối tiếp phong trào Cần Vương ở nước ta diễn ra rộng khắp và lôi kéo nhiều nhân sĩ trí thức. Triều đình nhà Nguyễn và chính phủ Pháp bảo hộ phải bắt bớ nhiều nhân vật quan trọng như các ông Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Thành, Đặng Nguyên Cẩn, ... rồi đày ra Côn Lôn.
(**) Dương Thạc: người làng Trường An, huyện Hà Đông (nay là Núi Thành, Quảng Nam); cùng với người anh sinh đôi là Thưởng đỗ tú tài khoa Giáp Ngọ (1906); sau tham gia phong trào Duy Tân và bị bắt đày ra Côn Lôn rồi mất ở đó.
(*) Lịch sử: Đầu thế kỉ XX, phong trào Duy Tân nối tiếp phong trào Cần Vương ở nước ta diễn ra rộng khắp và lôi kéo nhiều nhân sĩ trí thức. Triều đình nhà Nguyễn và chính phủ Pháp bảo hộ phải bắt bớ nhiều nhân vật quan trọng như các ông Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Thành, Đặng Nguyên Cẩn, ... rồi đày ra Côn Lôn.
(**) Dương Thạc: người làng Trường An, huyện Hà Đông (nay là Núi Thành, Quảng Nam); cùng với người anh sinh đôi là Thưởng đỗ tú tài khoa Giáp Ngọ (1906); sau tham gia phong trào Duy Tân và bị bắt đày ra Côn Lôn rồi mất ở đó.
(1) Viêm bang: chỉ nước Nam ta
(2) Tân Đình lệ: có lẽ là lấy ý trong bài "Đăng cao" của Đỗ Phủ thời nhà Đường bên Tàu
Gian nan khổ hận phồn sương mấn
Lảo đảo tân đình trọc tửu bôi
No comments:
Post a Comment