51. ÔNG HOÀNG GIÁP THUA TÀI NGƯỜI ĂN XIN


     Ông Phạm Vĩ Khiêm (1) người làng Đặng Điền (2), đỗ hoàng giáp, làm quan đến đông các đại học sĩ. Lúc vợ mất, ông làm nhiều câu đối khóc vợ rất chân thành, nổi tiếng nhất là hai câu đối treo trước bàn thờ vợ:
          Hốt tầm đông xá tây lân, hoặc hữu nương hề, giai viết bất
          Thi vấn nam tào bắc đẩu, kì vi Khiêm giã định hà như (3).
     Một hôm có người ăn xin vào nhà, nhìn thấy câu đối trên bàn thờ thì gật gù tỏ ý tán thưởng. Ông Hoàng giáp thấy vậy hỏi:
- Câu đối được không?
     Người ăn xin đáp:
- Cũng khá, nhưng chưa thật hay.
- Vậy anh có làm hay hơn được không?.
     Người kia xin được đọc hai câu đối nôm khóc vợ anh ta:
          Đất chẳng phải chồng, đưa gửi thịt xương sao lợi
          Trời mà chết vợ, thử xem gan ruột mần răng (4).
     Ông Khiêm nghe xong lấy làm khâm phục và khoản đãi người ăn xin rất hậu.





Chú thích:
(1) còn có tên nữa là Phạm Nguyễn Du
(2) nay thuộc Nghi Xuân, Nghi Lộc, Nghệ An
(3) nghĩa là:
          Chợt tìm đông xá tây lân, hoặc có nàng chăng, đều nói chẳng
          Ví hỏi nam tào bắc đẩu còn chừa Khiêm đó, định làm sao
(4) "mần răng", tiếng Thanh Nghệ, có nghĩa là "làm sao"

No comments:

Post a Comment

BÀI ĐĂNG PHỔ BIẾN